«Εκείνα που δίδασκα
τα εφαρμόζω πρώτος εγώ»
Νίκος Πλουμπίδης
Τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου 1954 πρίν από εξήντα χρόνια , έπεφτε νεκρός από τα πυρά του εκτελεστικού αποσπάσματος ο Νίκος Πλουμπίδης. Δεν ήταν ο πρώτος κομμουνιστής ή αριστερός που οδηγούσε στο απόσπασμα ή δολοφονούσε το μετεμφυλιακό κράτος . Λίγο πριν, την ίδια τύχη είχε και ο φίλος και συναγωνιστής του Νίκος Μπελογιάννης. Όμως η περίπτωση του Πλουμπίδη ήταν ιδιαίτερη καθώς θυσιάστηκε για το κόμμα του, το ΚΚΕ, το οποίο, την ίδια στιγμή τον κατήγγειλε ως χαφιέ και προδότη.
Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε στο χωριό Λαγκάδια της Αρκαδίας στις 31 Δεκέμβρη 1902 από φτωχή αγροτική οικογένεια. Σπούδασε στο Διδασκαλείο, στον Πύργο Ηλείας και έγινε δάσκαλος. Το 1926, έχοντας ήδη αναπτύξει σοσιαλιστικές ιδέες και συνδικαλιστική δράση στον κλάδο του έγινε μέλος του ΚΚΕ. Το 1931 απολύθηκε από δάσκαλος επειδή αρνήθηκε να υπογράψει τη δήλωση νομιμοφροσύνης που ζητούσαν από τους δημόσιους υπαλλήλους για να τους διατηρήσουν στη θέση τους. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, πέρασε στην παρανομία.
Το 1938 εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και στη συνέχεια του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ. Η δράση του κατά την Αντίσταση σπουδαία καθώς ανήκει στους καθοδηγητές των κινητοποιήσεων της Αθήνας ενάντια στους κατακτητές. Όταν τελείωσε ο Εμφύλιος Πόλεμος τέθηκε επικεφαλής της παράνομης κομματικής οργάνωσης εσωτερικού, φροντίζοντας και την έκδοση της εφημερίδας "Δημοκρατικός".
Αμέσως μετά , την καταδικαστική απόφαση για τον Νίκο Μπελογιάννη και τους συντρόφους του , όλως απροσδόκητα ο Ν. Πλουμπίδης έστειλε "ανοικτή επιστολή", στον τύπο, στην οποία υπήρχαν και τα δακτυλικά αποτυπώματά του για να μην αμφισβητηθεί η γνησιότητά της, στην οποία ανέφερε ότι :
«1. Εγώ και όχι ο Μπελογιάννης είμαι υπεύθυνος για την παράνομη οργάνωση του ΚΚΕ. Κατά συνέπεια ευθύνομαι για όλες τις πρωτοβουλίες και ενέργειες αυτής της οργάνωσης.
2. Δεν έχω σκοπό να παραστήσω τον γενναιόψυχο εκ του ασφαλούς. Δεσμεύομαι να παραδοθώ στις Αρχές για να δικαστώ, ευθύς μόλις η καταδίκη του φίλου μου και συντρόφου Μπελογιάνη ακυρωθεί.
Νίκος Πλουμπίδης, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ.
Υ.Γ. Πολλοί είναι εκείνοι που γνωρίζουν τον γραφικό μου χαρακτήρα. Εντούτοις για το γνήσιο
της επιστολής, προσθέτω τα δακτυλικά μου αποτυπώματα. Αθήνα 12-3-1952.»
Τότε το κόμμα , δια στόματος του Νίκου Ζαχαριάδη , δήλωσε ότι η επιστολή αυτή ήταν κατασκεύασμα της Αστυνομίας και ότι ο Πλουμπίδης βρισκόταν στο εξωτερικό.
Τελικά η επιστολή αυτή ως ομολογία παράνομης πράξης, αν και κρίθηκε επίσημα γνήσια, εντούτοις δεν λήφθηκε υπόψη, παρότι συνιστούσε σοβαρό λόγο αναψηλάφησης, ή τουλάχιστον αναστολής εκτέλεσης της απόφασης, κατά σαφή παράβαση της Ποινικής Δικονομίας. Το γεγονός αυτό συνέτεινε ώστε πολλοί δημοσιογράφοι, ερευνητές, κ.λπ., ανεξάρτητα από τον πολιτικό τους χώρο , να θεωρήσουν και να συνεχίζουν να θεωρούν, την εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη ως δολοφονία.
Τελικά ο Πλουμπίδης συνελήφθη από τις αστυνομικές αρχές στις 25 Νοεμβρίου 1952, πέντε μήνες μετά την εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη, στον Κολωνό (Αθήνα), σε πολύ προχωρημένο στάδιο φυματίωσης. Ο ραδιοσταθμός του ΚΚΕ από το Βουκουρέστι μεταδίδει ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής – η οποία βασιζόταν σε ολιγοσέλιδο πόρισμα που είχε εγκρίνει το Πολιτικό Γραφείο πριν τη σύλληψή του - που χαρακτηρίζει τον Πλουμπίδη «πράκτορα» της Ασφάλειας και των Άγγλων. Επτά μήνες αργότερα τον Ιούλιο του 1953, το έκτακτο στρατοδικείο Αθηνών τον καταδίκασε "δις εις θάνατο" με την κατηγορία της «κατασκοπείας». Tην αυγή της 14ης Αυγούστου του 1954 μεταφέρθηκε στο δάσος του Δαφνιού όπου και εκτελέστηκε επιδεικνύοντας αξιοθαύμαστη καρτερικότητα, ακλόνητη αφοσίωση στις ιδέες του αρνούμενος θεία μετάληψη και κάλυψη των ματιών του, τραγουδώντας την "Διεθνή".
Η εκτέλεση του Νίκου Πλουμπίδη , όπως και του Νίκου Μπελογιάννη , ανέδειξε το απαράμιλλο ήθος των Ελλήνων Κομουνιστών ,στέρησε όμως το ελληνικό κομουνιστικό κίνημα και την αριστερά γενικότερα από μία σειρά άξιων στελεχών , τα οποία είχαν την πολιτική και θεωρητική ικανότητα , να οδηγήσουν το λαϊκό κίνημα και την Αριστερά μπροστά . Ο Νίκος Πλουμπίδης όπως και πολλοί σύντροφοι και συναγωνιστές του , έζησε και πέθανε κομμουνιστής βάζοντας πάνω κι από τη ζωή του την τιμή τη δική του και των ιδεών του. Ο χειρισμός όμως από την τότε ηγεσία του κομουνιστικού κόμματος κρίσιμων καταστάσεων , έχει δημιουργήσει ερωτηματικά , για τα οποία ακόμα ζητείται απάντηση .
Αντι επιλόγου :
Σε τούτη την πατρίδα τι γυρεύω,
με μισθοφόρους και πραιτοριανούς;
Τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω
και να χτυπώ την πόρτα σου στους ουρανούς;
Σαν ψίχουλα είναι τούτα τα στιχάκια
από συμπόσια και ξενύχτια ποιητών.
Τα ψιθυρίζουν οι χαφιέδες στα σοκάκια,
εκεί που πάω σαν το ψάρι να πιαστώ.
Κινήσαμε για μακρινό ταξίδι
κι η νύχτα φαρμακώνει τα φιλιά.
Ποιος κόσμος μας κρατάει και ποιο σανίδι
απόψε που δικάζουν τον Πλουμπίδη
οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά;
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
